Wat is eigenlijk jouw definitie van een ‘positieve werkhouding'?
Misschien kunnen wij er eerst even anders naar kijken. Weet jij namelijk wat de meest onderschatte waarde is voor werkhouding? Het geldt voor leerlingen maar ook in jouw werk. En wist je dat als deze waarde beschadigd wordt, veel dingen hun waarde verliezen en omvallen? Dat geldt voor zaken als aandacht, motivatie en positieve werkhouding in jouw klas. Maar het is eigenlijk nog veel groter. Zonder deze waarde zullen vriendschappen, liefdes, regeringen en zelfs economieën omvallen..
Weet je het al?
Deze waarde heet ‘vertrouwen’. Vertrouwen is dat ene ding waarmee we alles kunnen veranderen. Vertrouwen is de sleutel tot wederzijds respect, tot diepgaande groei in relaties met elkaar en met jezelf. Het is ook de grondslag van de positieve werkhouding in jouw klas.
Motivatie tot positieve werkhouding
Om ervoor te zorgen dat kinderen een positieve werkhouding ontwikkelen, moeten we dus beginnen met het onderwijzen van de karaktereigenschap vertrouwen. Vertrouwen in je eigen kracht om jezelf en je problemen te overwinnen; niet omdat het meteen goed voelt maar omdat het goed is.
- In karakter educatie is 'vertrouwen' een actief werkwoord.
Vertrouwen is niet alleen waar je op hoopt of in gelooft, maar wat je doet. Door het samen te doen, zijn we betrouwbaar. In een betrouwbare omgeving raak je gemotiveerd om samen te werken en samen te leren. Ben jij een betrouwbare leerkracht?
Betrouwbaarheid is aan te leren
Om vertrouwen op te kunnen bouwen is een eerste voorwaarde dat je het een ander 'vertrouwen' kunt geven. De kinderen moeten zeker weten dat ze op jou kunnen rekenen. Een voorbeeldrol waar kinderen zich naar toe kunnen ontwikkelen. Daarna kun jij erop vertrouwen dat ze naar jou luisteren en doen wat jij van ze vraagt.
Het is eigenlijk niet moeilijk. Wij zijn geboren met de neiging om elkaar te vertrouwen. Jij kunt ervoor zorgen dat je deze neiging behouden blijft. Omdat vertrouwen durven geven creëert wederkerigheid, zo heb je zelf ook profijt van.
Je begint dus eerst bij jezelf, door simpel je houden aan afspraken en door ergens echt achter te gaan staan. Creëer helderheid over je afspraken, geef de reden waarom je iets doet of verwacht. Laat zien dat als je iets zegt, dat je het meent. Wees eerlijk en bescheiden. Geef je fouten openlijk toe. Dit lijken in de eerste instantie, niet direct als oplossing voor positieve werkhouding in je klas. Maar ik verzeker je dat het de wortel ervan is, als je het bij wijze van een metafoor als een boom voor je kan zien. Hoewel betrouwbaarheid zich onder de
grond bevindt en niet zichtbaar is, is het absoluut noodzakelijk voor groei naar betere werkhouding.
Voorwaarde voor positieve werkhouding
Ik wil je meenemen naar een leermoment die ik nooit zou vergeten. Ik gaf een workshop van twee uur in de klas van meester Pieter. Een uur voor de lunchpauze en een uur na de pauze. Het was een onrustige ochtend geweest, vertelde de meester. Hij moest er nu ook voor vechten om alle neuzen naar mij toe te krijgen. Toen er eenmaal iedereen wist dat ik er was, begon ik snel met mijn les. Die ochtend vertelde ik een avontuurlijke verhaal over doelgerichtheid. Iedereen luisterde aandachtig. Toen klas met de bijbehorende opdracht bezig was, ging ik bij een groepje extra uitleg geven. Uit mijn ooghoeken zag ik dat Nina mij aanstaarde. Ik draaide me om en zei hoi Nina, lukt het? Ze keek me boos aan. Ik heb een bril! zei ze teleurgesteld. Ayiii, ik had het echt niet gezien, ik schaamde me diep. Sorry zei ik! Maar ik zag al die betrokken ogen die mij doordringend aankeken... Ik kreeg er kramp van in mijn buik.
Spontaan vroeg ik de hele klas om de pennen neer te leggen. Ik vertelde dat ik me schaamde, dat het pijn deed en daarom wil ik het met ze allemaal delen. Ik vertelde dat ik Nina had teleurgesteld, terwijl zij de hele tijd in spanning, op mijn reactie had gewacht over haar nieuwe bril. Ik vertelde dat ik net de film van Avatar in de bios had gezien, en onder indruk was van de begroeting met “Ik zie je”. En over wat het met mij deed, over het verschil tussen kijken en zien, en...
We spraken een begroeting af voor na de lunchpauze. Ik ging op een krukje bij de deur zitten, Zoals ook afgesproken kwam Nina als eerste binnen: "Ik ben hier om gezien te worden". Ik antwoorde met "Ik zie je". Gevolgd door oogcontact tijdens de boks, die op ons hart eindigde. Een voor een kwamen ze langs, we keken elkaar in de ogen en onze harten werden verwarmd door onze begroeting. Na de middag hingen er een totaal andere sfeer in de klas.
Ik ben hier om gezien te worden
Ik heb een waardevolle les van Nina cadeau gekregen. Ik heb geleerd dat je verontschuldigen niet voldoende is om het vertrouwen te herstellen, het vertrouwen kun je alleen terugwinnen in (herstel) actie. Ik heb ook geleerd dat iedere keer dat kinderen zich 'gezien' voelen, je vertrouwensrelatie sterker wordt.
We hebben ontelbare mogelijkheden om vertrouwen te geven en kinderen te inspireren om hetzelfde te doen. Ik weet zeker -als jij ook stil staat bij dit onderwerp- dat jij ook van dit soort ervaringen hebt. Als we het met elkaar delen, worden we steeds sterker in onze betrouwbaarheidsrol en bewuster van onze woorden en daden. Dan zullen de vruchten van positieve werkhouding vanzelf volgen.
Nog meer tips voor een goede sfeer in de klas:
Ik merk dat klassenregels ook een rol spelen in de positieve werkhouding. Hoe zijn jouw klassenregels opgesteld eigenlijk? Ik heb 3 tips voor simpele klassenregels die echt werken. Het is al meer dan 3000keer bekeken, ik weet zeker dat jij daar ook inspiratie uit kan halen.
Ook in mijn blogs kan je tips vinden over:
- Drie tips voor betere sfeer in de klas
- Zes tips van de leerlingen voor orde in de klas
- Niet praten over pesten!
Als je verdieping zoekt, kun je met mijn online zelfstudie modules zelf thuis aan de slag gaan. In de online training Onderwijs Mythe is er o.a. ook een betrouwbaarheid testje opgenomen. Als je op school werkt kun je ook al mijn online trainingen met je professionaliseringsbudget laten vergoeden. Dus het kost je niks, alleen investering van tijd in jezelf. Maak die tijd vrij, want het levert je later veel tijd op en plezier.
Heb je een vraag of wil je iets delen? Leuk! Je kunt helemaal onderaan de pagina een bericht achterlaten.
